SER-adviezen en andere publicaties

Sociale innovatie richt zich op een andere manier van werken en managen in bedrijven. Met sociale innovatie vergroten werkgevers de arbeidsproductiviteit en spelen in op technologische veranderingen. Werknemers willen zich kunnen ontwikkelen, met plezier werken en duurzaam inzetbaar zijn. Sociale innovatie vergroot de bedrijfsprestaties en het plezier in het werken én versterkt de nationale economie, en draagt daarmee bij aan brede welvaart.

UITGEBRACHT OP: 16 maart 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en de minister van Economische Zaken en Klimaat
VOORBEREID DOOR: Commissie Sociale Innovatie
IMPACT: het mediabereik was acht keer groter dan verwacht, onder meer door artikelen in NRC en Telegraaf. Het advies is in ontvangst genomen door de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) en de vaste Kamercommissie SZW.

Geschillencommissies kunnen consumentengeschillen eenvoudiger en sneller oplossen dan een gang naar de rechter. Het stelsel moet daarvoor wel toegankelijker, beter gefinancierd en van betere kwaliteit worden. 

Begrijpelijke informatie is hiervoor belangrijk, vooral voor ouderen, laaggeletterden en niet-Nederlandstaligen. Ook kan aan meer klachten- en adviesloketten worden gedacht. Het stelsel van geschillenbeslechting moet structureel en voorspelbaar gefinancierd worden, met een hogere bijdrage van de overheid.

UITGEBRACHT OP: 21 maart 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister voor Rechtsbescherming en aan de ministers van Financiën; Binnenlandse zaken en koninkrijkrelaties; Volksgezondheid, Welzijn en Sport; en Economische Zaken en Klimaat
VOORBEREID DOOR: Commissie voor Consumentenaangelegenheden 
IMPACT: het advies is positief ontvangen door de sector. Een kabinetsreactie volgt waarschijnlijk in 2024. 

UITGEBRACHT OP: 4 april 2023

UITGEBRACHT AAN: de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, met afschrift aan de ministers voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening; Economische Zaken en Klimaat; Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit; Klimaat en Energie; en Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking
VOORBEREID DOOR: Commissie Duurzame Ontwikkeling
IMPACT: het briefadvies is verzonden aan de vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat. De media-aandacht was veel groter dan verwacht onder meer door een artikel in de Telegraaf.

De arbeidsomstandigheden in Nederland kunnen verbeteren. De risico’s in het werk zijn in de afgelopen jaren niet gedaald, terwijl dit met goed arbobeleid wel mogelijk zou moeten zijn. De meeste aandacht moet uitgaan naar de drie belangrijkste oorzaken van uitval: psychosociale arbeidsbelasting, fysieke belasting en gevaarlijke stoffen. Daarvoor wil de SER dat wordt ingezet op verbetering van de naleving van de RI&E, met betere ondersteuning van het MKB, stimuleren van preventie en werknemers meer te betrekken bij het arbobeleid. 

UITGEBRACHT OP: 10 mei 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
VOORBEREID DOOR: Commissie Arbeidsomstandigheden
IMPACT: dit advies heeft veel input geleverd voor de Arbovisie 2040 van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). De minister van SZW stelde als doelstelling: nul doden en wil daarvoor een fundamentele verbetering in de manier waarop werkgevers, werknemers en de overheid omgaan met arbeidsomstandigheden. De media-aandacht voor dit advies was goed en voldeed aan de verwachting. In het jubileumjaar van het Arboplatform zijn twee grote bijeenkomsten voor arbodeskundigen, kerndeskundigen en sociale partners georganiseerd.

In zijn eerste advies vraagt de Raad voor de Toekomst om meer aandacht voor de sociale en ecologische effecten van investeringen, en dit te borgen in het beoordelingskader van het Nationaal Groeifonds. Niet alleen economische groei moet centraal staan, maar juist brede welvaart op lange termijn. De Raad voor de Toekomst adviseert hoe het Nationaal Groeifonds rekening kan houden met de belangen van jongeren en toekomstige generaties. De Raad is in 2022 ingesteld en bestaat deels uit leden van het SER Jongerenplatform. 

UITGEBRACHT OP: 30 mei 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister van Economische Zaken en Klimaat en de minister van Financiën
VOORBEREID DOOR: Raad voor de Toekomst
IMPACT: het advies heeft geleid tot aanscherpingen in zowel de indieningsprocedure als het beoordelingskader van het Nationaal Groeifonds. 

Nederland heeft een sterk Europa nodig. Door de snel verschuivende economische en politieke machtsverhoudingen in de wereld, staan de Europese waarden onder druk. Samen kunnen landen zorgen voor een versterking van de concurrentiekracht, weerbaarheid en werk- en levensomstandigheden in lidstaten. Ook voor de verdere digitalisering van de economie, het behalen van de klimaatdoelen en de versterking van de Economische en Monetaire Unie is een gezamenlijke aanpak nodig. 

De verkenning geeft aandachtspunten voor de Nederlandse inzet in de Europese Unie op sociaal-economisch terrein. Na de Europese verkiezingen in juni 2024 wordt een agenda opgesteld voor de nieuwe vijfjarige mandaatsperiode van de Europese Commissie en het Europees parlement. Deze agenda heeft grote invloed op het nationale beleid. Daarom is een actieve inbreng van Nederland van belang.

UITGEBRACHT OP: 28 september 2023

UITGEBRACHT AAN: de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties
VOORBEREID DOOR: Commissie Europa
IMPACT: de verkenning werd in Brussel aangeboden aan Nederlandse Europarlementariërs en in Nederland aan de Tweede Kamercommissie Europese Zaken.  

De biodiversiteit gaat in Nederland en de wereld snel achteruit door menselijk handelen. Dit vormt een groot risico voor onze leefbaarheid en het ecosysteem. Door het verlies aan biodiversiteit komt ook de stabiliteit van ons sociaal-economisch systeem in gevaar. Om biodiversiteitsverlies te stoppen en herstel te bevorderen, is een brede aanpak nodig van overheden, ondernemers, werkenden, maatschappelijke organisaties en consumenten. Biodiversiteit is van cruciaal belang voor onze brede welvaart. Niet alleen hier en nu, maar ook later en elders. De handreiking stimuleert ondernemers en werkenden om via bedrijfsvoering, de toeleveringsketen, in cao’s en via medezeggenschap bij te dragen aan biodiversiteitsherstel.  

UITGEBRACHT OP: 2 november 2023
VOORBEREID DOOR: Commissie Duurzame Ontwikkeling
IMPACT: de vele reacties op sociale media geven aan dat het onderwerp leeft. De handreiking sluit direct aan op de toekomstvisie van de SER en de nieuwe doelstelling rond brede welvaart die de SER in 2023 vaststelt.

Het kabinet moet snel aan de slag met gezondheidsbevordering om sociaal-economische gezondheidsverschillen te verkleinen. Hierbij moeten vooral de maatschappelijke oorzaken van gezondheidsrisico’s worden weggenomen en de gezondheid van iedereen worden verbeterd. Extra aandacht is nodig voor mensen met weinig opleiding of inkomen. Dit vraagt om een langetermijnaanpak van meerdere ministeries, waarin gezondheidsrisico’s breed en integraal worden opgelost. 

UITGEBRACHT OP: 21 december 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW); de minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen en de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
VOORBEREID DOOR: ad-hoc Commissie Sociaal-economische gezondheidsverschillen
IMPACT: veel media-aandacht in onder meer kranten en tv-optredens. Het advies wordt in 2024 aangeboden aan de Tweede Kamercommissie SZW.  

De SER adviseert het nieuwe kabinet om de huidige verlofregelingen te bundelen en onder te brengen in een nieuwe Wet maatschappelijk verlof met drie pijlers: zorg voor kinderen, zorg voor naasten en persoonlijk verlof. Ook stelt de SER voor om de huidige regelingen te vereenvoudigen en meer balans in de financiering te brengen.

UITGEBRACHT OP: 21 december 2023
UITGEBRACHT AAN: de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW)
VOORBEREID DOOR: Werkgroep Maatschappelijk verlof (WMV)
IMPACT: veel media-aandacht in onder meer kranten en tv-optredens. Het advies wordt in 2024 aangeboden aan de Tweede Kamercommissie SZW en de minister van SZW.