De SER adviseert onder meer om de Wet op de ondernemingsraden (WOR) op enkele punten aan te passen en informeert de minister over aanpassingen in het SER voorbeeldreglement ondernemingsraden en over een nieuwe serie voorlichtingsfilmpjes over or-werk.

Hoe kunnen we meer doen aan preventie in de gezondheidszorg? Hoe houden we zorg betaalbaar en maken we de zorg aantrekkelijker voor zorgprofessionals? Op deze vragen gaat de verkenning Zorg voor de toekomst in waarbij ook is ingegaan op de gevolgen van de coronacrisis.

UITGEBRACHT OP: 19 juni – UITGEBRACHT AAN: Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, minister voor Medische zorg en Sport en de staatssecretaris van Volksgezondheid – VOORBEREID DOOR: Commissie Sociale Zekerheid en Gezondheidszorg – REACTIE MINISTERS: De reactie was positief, de minister van VWS  heeft gevraagd om een vervolgadvies over werken in de zorg. De SER werkt op eigen initiatief aan vervolgadviezen voor jeugd- en ouderenzorg.

Met biomonitoring worden gevaarlijke stoffen uit de werkomgeving in het lichaam gemeten, bijvoorbeeld via bloed of urine. Sensoring wordt buiten het lichaam toegepast. Deze meetinstrumenten kunnen bijdragen aan gezond en veilig werken. Tegelijkertijd kan het positieve effect makkelijk botsen met ethische aspecten en het belang van werknemers bij bescherming van hun privacy.

UITGEBRACHT OP: 19 juni – UITGEBRACHT AAN: Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid – VOORBEREID DOOR: Werkgroep Biomonitoring en sensoring en arbeidsomstandigheden – REACTIE: De staatssecretaris reageerde zeer positief.

UITGEBRACHT OP: 22 juni – UITGEBRACHT AAN: Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat– VOORBEREID DOOR: Commissie voor Consumentenaangelegenheden van de SER – REACTIE KABINET: Alle aanbevelingen in het advies worden overgenomen door het kabinet.

De markt voor persoonlijke dienstverlening biedt kansen voor het creëren van nieuwe werkgelegenheid en het benutten van tot nu toe ongebruikt arbeidspotentieel. Tegelijkertijd zijn er risico’s wat betreft de kwaliteit van de werkgelegenheid. De SER voerde een verkenning uit naar de groeiende markt voor persoonlijke dienstverlening. Onderzocht werd hoe de markt voor persoonlijke dienstverlening in de afgelopen jaren is ontwikkeld in Finland, Zweden en Frankrijk en wat we daarvan kunnen leren.

UITGEBRACHT OP: 3 juli – UITGEBRACHT: Op initiatief van de commissie – VOORBEREID DOOR: Ad-hoc commissie Werken en Leven in de Toekomst – REACTIE KABINET: Geen kabinetsreactie. 

Opbouw, ombouw en afbouw vormen de sleutelwoorden van het SER-advies ‘Biomassa in balans. Een duurzaamheidskader voor inzet van biogrondstoffen’. De toekomst van biogrondstoffen ligt bij de hoogwaardige inzet ervan als grondstof voor de chemie en materialen. Dat komt uit gewassen, algen, bomen en planten en dierlijke producten. De technieken hiervoor staan in de kinderschoenen. Opbouw vraagt om een helder, langjarig en consequent overheidsbeleid waar bedrijfsleven en wetenschap op inspeelt.

UITGEBRACHT OP: 8 juli – UITGEBRACHT AAN: Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat en minister van Economische Zaken en Klimaat – VOORBEREID DOOR: Commissie DUO en werkgroep Duurzaamheidskader Biomassa – REACTIE: Het kabinet publiceerde in oktober het duurzaamheidskader biogrondstoffen. Het kabinet omarmt het advies van de SER en kiest voor een verantwoorde inzet van biogrondstoffen. Om het duurzaamheidskader in de praktijk te brengen zal het kabinet aanpassingen in beleid en wetgeving voorbereiden.

Brede wetgeving op het gebied van internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) en samenwerking binnen sectoren versterken elkaar. De combinatie van verplichten door wetgeving en verbinden via samenwerking, leidt tot de meeste impact in de keten om risico’s voor mens en milieu te voorkomen of aan te pakken. Op beide vlakken is hiervoor opschalen naar uiteindelijk Europees niveau nodig en een ambitieuze Nederlandse inzet helpt hierbij.

UITGEBRACHT OP: 18 september – UITGEBRACHT AAN: Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking – VOORBEREID DOOR: Commissie internationaal MVO – REACTIE KABINET: Het kabinet ziet de invoering van een brede due diligence verplichting als kernonderdeel van het nieuwe beleid en zal maximaal inzetten op het beïnvloeden van de ontwikkelingen in Europa om te komen tot een Europese brede due diligence verplichting. Het kabinet blijft sectorale samenwerking stimuleren en ziet hierin ook in de toekomst een rol voor de overheid.

Commerciële platforms die vraag en aanbod van werk bij elkaar brengen, zoals Werkspot, Helpling of Clickworker, bieden kansen. Ze vormen een snelle manier om aan werk te komen, ook als dat door opleiding of achtergrond moeilijk is. Meer mensen kunnen dus aan het werk. Ondernemers kunnen meer omzet maken door bijvoorbeeld een bezorgdienst op te zetten en consumenten krijgen meer keuze en gemak.

UITGEBRACHT OP: 19 oktober – UITGEBRACHT AAN: Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid– VOORBEREID DOOR: Commissie Platformeconomie en werk – REACTIE MINISTER: Minister Koolmees reageerde zeer positief en onderschrijft veel onderdelen van de verkenning. 

Er is grote behoefte aan goede en betrouwbare informatie over zowel publieke als private scholingsmogelijkheden en de financiering daarvan voor werkenden en (nog) niet werkenden. Dit constateert de SER in het advies waarin zij is gevraagd hoe private scholingsmiddelen zichtbaar kunnen worden gemaakt.

UITGEBRACHT OP: 16 november – UITGEBRACHT AAN: Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid – VOORBEREID DOOR: Commissie Arbeidsmarkt- en Onderwijsvraagstukken – REACTIE KABINET: Aangegeven is dat er geen aparte kabinetsreactie op het advies komt.  

De overheid en het bedrijfsleven hanteren grenswaarden voor de beoordeling van de risico’s van stoffen op de werkplek. De grenswaarden scheppen duidelijkheid voor werkgevers en werknemers over wat toelaatbare blootstelling is. In Nederland speelde de SER een belangrijke rol in de totstandkoming van de databank Grenswaarden, waarin voor meer dan 2000 stoffen een (in Nederland geldende) grenswaarde voor de werkplek is vastgelegd. In 2020 zijn adviestrajecten van start gegaan voor 4 stoffen: isocyanaten, arseen en –verbindingen, 1,2 dichloorethaan en acrylamide. Daarnaast zijn in 2020 de werkzaamheden voor het adviseren over een grenswaarde voor sojameelstof, voortgezet. Alle processen hebben een langere doorlooptijd dan normaal. Vanwege de coronacrisis is in alle gevallen een langere reactietermijn aangehouden voor het aanleveren van informatie door de bedrijven.

Een aantal provincies heeft een eigen SER die op provinciaal niveau advies uitbrengt over sociaal-economische zaken. Er zijn vier provinciale SER-organisaties waarin ondernemers en werknemers zijn vertegenwoordigd. De SER is medefinancier van deze organen, ze maken geen deel uit van de SER. De vier regionale SER’en stelden in 2020 gezamenlijk hun eerste advies op: Brede welvaartsgroei in alle regio’s. Daarin vragen zij de landelijke SER om het streven naar brede welvaartsgroei centraal te stellen in zijn sociaal-economisch advies voor de nieuwe kabinetsperiode. Het advies werd aangeboden aan SER-voorzitter Mariëtte Hamer en benoemt drie speerpunten: structurele inzet op een duurzame economie, een wendbare en inclusieve arbeidsmarkt en extra aandacht voor de kwaliteit van leven. Het streven naar een gelijke verdeling van de brede welvaartsgroei loopt als een rode draad door het advies.